Του Δ. Χλωπτσιούδη
ΠΗΓΗ
Ο δημοσιογραφικός, όμως, λαϊκισμός και το μονοπώλιο της καθοδηγούμενης έντυπης γνώμης οδήγησε το κοινό στο διαδίκτυο. Η επιφανειακή προσέγγιση και η βαθύτατη διασύνδεσή του με οικονομικά και πολιτικά συμφέροντα έστρεψε τους πολίτες στην αναζήτηση νέων δρόμων έκφρασης προσωπικών απόψεων και κρίσεων. Έτσι, μέσα στον τραγέλαφο της σύγχρονης δημοσιογραφίας, λογικό ήταν οι Έλληνες πλοηγοί να στραφούν προς το διαδίκτυο για βαθύτερες αναλύσεις και σχολιασμούς, παρά στις ίδιες τις εφημερίδες.
Η τεχνολογική επανάσταση είναι σίγουρα η μήτρα των κοσμογονικών εξελίξεων του ΚΑ΄ αιώνα στο χώρο της μαζικής επικοινωνίας και παράγοντας βελτίωσης της ίδιας της δημοκρατίας. Η μαζική όμως εισροή τόσων χιλιάδων χρηστών κι επαγγελματιών δημοσιογράφων που βρήκαν ελεύθερο χώρο έκφρασης ή ευκαιρία να επιδείξουν την πραμάτεια τους, κατέστησε τελικά τη διαδικτυακή αρθρογραφία αντιπροσωπευτική ενός όλο και μεγαλύτερου τμήματος της ελληνικής κοινωνίας. Η τάση αυτή μετέφερε όμως και το χρόνιο
λαϊκισμό και τη χειραγώγηση που επιδιώκει η μεταπολιτευτική δημόσια σφαίρα.
Η σταδιακή εκλαΐκευση του “κοινωνικού διαδικτύου” -και στην Ελλάδα- ενέπνευσε αρχικά πληθώρα αισιόδοξων αναλύσεων και σχολίων σχετικά με την υποτιθέμενη εκ φύσεως θετική επιρροή τους στη δημόσια σφαίρα. Όμως η πραγματικότητα είναι διαφορετική. Η ισχυροποίηση του λαϊκισμού και της μισαλλοδοξίας σε ένα μεγάλο κομμάτι της ελληνικής κοινωνίας είναι πλέον ορατή και στη διαδικτυακή έκφραση της13.
Ένα συνονθύλευμα πια “ειδήσεων” και “αποκαλύψεων” με κίτρινο περιεχόμενο με υψηλή επισκεψιμότητα που αποδεικνύει και την ποιότητα του κοινού του, κυριαρχεί πια στο ελληνικό διαδίκτυο. Ένα ετερογενές μείγμα που πολύ απλά καθρεφτίζει την ελληνική κοινωνία στο δημόσιο λόγο της. Ανώνυμα και αφοριστικά σχόλια κατακλύζουν πια το ελληνόφωνο διαδίκτυο. Αυξάνονται με γεωμετρική πρόοδο Τα κρούσματα συκοφαντικών,
υβριστικών, εκβιαστικών, χυδαίων ιστολογίων που επιτίθενται σε πρόσωπα που φέρουν όνομα και επώνυμο. Συναντάμε όλες εκείνες τις κοινωνικές στρεβλώσεις που έχουν παγιωθεί στο κοινωνικό σώμα της χώρας. Και δίπλα στην ετερογένεια των ιστοσελίδων και των ιστολογίων που εκφράζουν πολι-
τικό λόγο προστίθενται και οι διάφοροι κόμβοι κοινωνικής δικτύωσης. Με λόγο σύντομο και συνοπτικό υποκαθιστούν την ολοκληρωμένη ανάλυση και την εμπεριστατωμένη άποψη. Επιφανειακά με κοφτές εκφράσεις και μετανεωτερικές αναζητήσεις εντυπωσιασμού θέτουν στο κέντρο μιας εικονικής παρέας το άτομο. Τα like που μένουν στην επιφάνεια και δεν προάγουν το διάλογο, μια επικοινωνιακή τακτική/κίνηση δήλωσης της παρουσίας του χρήστη.
Μέσα στην αυταπάτη του ο χρήστης επιδιώκει την προσέλκυση όσο περισσότερων γίνεται φίλων. Η εικονική όμως φιλία δεν έχει στόχο την ανταλλαγή απόψεων, αλλά τη μεταμοντέρνας αντίληψης προβολή του «εγώ» σε ένα χώρο με εκατομμύρια μέλη. Με κάθε τρόπο προσπαθεί να μένει στο επίκεντρο της προσοχής ατόμων αγνώστων, μακριά από μία αληθινή κοινωνική δικτύωση. Φωτογραφίες, προσωπικά βιώματα και ιδιαίτερες προσωπικές στιγμές αποτελούν το κύριο μέσο διαφήμισης της ύπαρξής του, που συχνά ξεχνά ότι πρόκειται για διαδικτυακή/εικονική ύπαρξη.
Αλλά και τα παραδείγματα των πιο “ώριμων” ηλεκτρονικά χωρών μας κρατούν στην ίδια απαισιόδοξη θέση. Φανερώνουν ότι τελικά παλιά και νέα μέσα επικοινωνίας συναποτελούν τον ίδιο καθρέφτη της κοινωνίας που τα γεννά. Δε θα σταματήσουν όσο η ίδια η κοινωνία βρίσκεται σε αυτό το τέλμα κοινωνικής, πολιτικής και ανθρωπιστικής/αξιακής κρίσης. Και όλα αυτά δίνουν την ευκαιρία στον επίσημη κι “επώνυμο”/έγκριτο μιντιακό
/λαϊκισμό την αφορμή που χρειάζεται προκειμένου να δικαιολογήσει στάσεις και συκοφαντικές επιθέσεις κατά του διαδικτύου.
Σχετικές αναρτήσεις
